Το ΕΣΥ στην Covid και μετά Covid εποχή
Η πανδημία χτύπησε ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας το οποίο βγήκε ουσιαστικά από μία δεκαετή οικονομική κρίση με σημαντικές αδυναμίες και ως προς τις υποδομές του και ως προς το ανθρώπινο δυναμικό. Η κυβέρνηση έσπευσε να στηρίξει το Εθνικό Σύστημα Υγείας με ανθρώπινους πόρους αλλά και με υποδομές. Μεταξύ άλλων:
- Αυξήθηκαν οι δαπάνες του Υπουργείου Υγείας:
- Από το πρώτο έτος διακυβέρνησης και πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, οι δαπάνες του Υπουργείου Υγείας ήταν αυξημένες κατά περίπου 200 εκατ. ευρώ το 2019 σε σχέση με το 2018, στο ύψος των περίπου 4 δισ. ευρώ.
- Το 2020, έτος που εκδηλώθηκε η πανδημία, εκτινάχθηκαν στα 4,8 δισ. ευρώ.
- Το 2021, διαμορφώθηκαν στα 5,2 δισ. ευρώ.
- Το 2022 οι συνολικές δαπάνες Υγείας, περιλαμβανομένων και των σχετικών δαπανών άλλων Υπουργείων, ανέρχονται στα 11,7 δισ. ευρώ, ή στο 6,3% του ΑΕΠ.
2.Υπερδιπλασιάστηκαν οι μόνιμες κλίνες εντατικής θεραπείας. Οι 550 κλίνες ΜΕΘ έγιναν 1300, μία μόνιμη παρακαταθήκη για το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
3.Ενισχύθηκε το Εθνικό Σύστημα Υγείας με ανθρώπινο δυναμικό:
- Με 12.000 επικουρικούς, 2.000 επικουρικούς ιατρούς και 2.100 μόνιμες προσλήψεις.
- Το 2022 οι προσλήψεις στον τομέα της Υγείας θα καλύψουν το 29% των συνολικών διορισμών το νέο έτος, πράγμα που σημαίνει ότι το σύστημα θα ενισχυθεί με περίπου 6.000 νέες προσλήψεις.
4.Είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε ένα πολύ σημαντικό ψηφιακό άλμα.
- Η Επιχείρηση «Ελευθερία» και η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα με την οποία έχουμε προχωρήσει στους μαζικούς εμβολιασμούς αποδεικνύουν ότι το κράτος έχει τη δυνατότητα να διεκπεραιώνει τέτοιες περίπλοκες επιχειρήσεις, συνενώνοντας δυνάμεις και αξιοποιώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την ψηφιακή τεχνολογία. Περισσότεροι από 7.630.000 συμπολίτες μας έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 72,7% του γενικού πληθυσμού και 81,3% του ενήλικου πληθυσμού.
- Περισσότεροι από 4 εκατομμύρια πολίτες έχουν εγγραφεί στην άυλη συνταγογράφηση.
5.Κάναμε και κάποια πρώτα βήματα συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα, σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Το γεγονός ότι ιδιωτικά νοσοκομεία μπήκαν πια σε τακτικές εφημερίες του Εθνικού Συστήματος Υγείας είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα παρακαταθήκη για την επόμενη μέρα του ΕΣΥ.
Επίσης:
- Ο πληθυσμός που έχει συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας του και ο ενήλικος πληθυσμός εγγράφεται στον προσωπικό γιατρό, τον οποίο επιλέγει ελεύθερα ανεξαρτήτως τόπου κατοικίας ή διαμονής, από το σύνολο των εγγεγραμμένων στους σχετικούς, επικαιροποιημένους κάθε φορά, καταλόγους προσωπικών ιατρών.
- Τα αντιικά φάρμακα φτάνουν στο σπίτι όσων νοσούν σοβαρά.
- Πάνω από 40.000 ψηφιακές μαστογραφίες έχουν πραγματοποιηθεί δωρεάν στο πλαίσιο του προγράμματος «Φώφη Γεννηματά» για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού.
- Για πρώτη φορά στη χώρα μας συστήνεται Εθνικό Μητρώο ασθενών με HIV λοίμωξη και εντάσσονται στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση τα αντιρετροϊκά φάρμακα και τα παραπεμπτικά των εργαστηριακών εξετάσεων.
- Ψηφίστηκε το νομοσχέδιο “Δευτεροβάθμια περίθαλψη, ιατρική εκπαίδευση, μισθολογικές ρυθμίσεις για τους ιατρούς και οδοντιάτρους του ΕΣΥ και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας”. Μεταξύ των άλλων αυξάνει τις απολαβές των γιατρών κατά 10%.
- Κατατέθηκε προς διαβούλευση το νομοσχέδιο «Ολοκληρωμένο Σύστημα Παροχής Ανακουφιστικής Φροντίδας – Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και την προστασία της δημόσιας υγείας και λοιπές διατάξεις». Για πρώτη φορά στη χώρα μας θεσπίζεται σύστημα παροχής υπηρεσιών ανακουφιστικής φροντίδας και μάλιστα συστήνεται Εθνικό Μητρώο ασθενών ανακουφιστικής φροντίδας υγείας.
Πάνω στην αντιμετώπιση της κρίσης του Covid αναδείχθηκαν και χρόνιες παθογένειες του Εθνικού Συστήματος Υγείας τις οποίες έχουμε υποχρέωση να μην κρύψουμε «κάτω από το χαλί».
- Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η πρωτοβάθμια περίθαλψη. Ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση της επόμενης μέρας είναι το χτίσιμο ενός νέου συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας που θα μπορεί αποτελεσματικά να είναι η πρώτη γραμμή άμυνας του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
- Το γεγονός ότι έχουμε έναν νοσηλευτικό χάρτη ο οποίος ξεκάθαρα δεν είναι ορθολογικός. Άρα ένας νέος, ορθολογικός χάρτης με αυτό το σύστημα το οποίο ονομάζουμε «hub and spoke», ένας τρόπος δηλαδή να δημιουργούνται clusters νοσοκομείων τα οποία θα συνεργάζονται με μεγαλύτερα τριτοβάθμια νοσοκομεία, έτσι ώστε να γνωρίζει ο καθένας ποιες υπηρεσίες μπορεί να παρέχει το περιφερειακό νοσοκομείο και για ποιες υπηρεσίες θα πρέπει ο ασθενής να απευθυνθεί ή να διακομιστεί σε ένα μεγαλύτερο, πιο οργανωμένο νοσοκομείο.
Θα πρέπει να σταθούμε και στις δυνατότητες που μας δίνουν τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, το Ταμείο Ανάκαμψης (προβλέπονται πόροι πάνω από 1,5 δισ. ευρώ) αλλά και το νέο ΕΣΠΑ, που σε συνδυασμό με τη βοήθεια μεγάλων κοινωφελών ιδρυμάτων θα στηρίξουν:
- Τις υφιστάμενες υποδομές.
- Το χτίσιμο νέων νοσοκομείων.
- Το μεγάλο άλμα στην ψηφιακή υγεία. Αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα στον τομέα αυτό αποτελεί ο Ψηφιακός Φάκελος Ασθενή.
Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι αυτή η κυβέρνηση στηρίζει έμπρακτα το δοκιμαζόμενο σύστημα Υγείας και εργάζεται σκληρά και μεθοδικά για την αντιμετώπιση χρόνιων διαρθρωτικών παθογενειών του.